Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitapları ve Karakter Eğitimi

Oğuzhan Yılmaz

doi:10.16916/aded.36213

Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitapları ve Karakter Eğitimi

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 3, 311 - 325, 29.06.2016

Oğuzhan Yılmaz

https://doi.org/10.16916/aded.36213

Cited By: 7

Öz

Kurgusal nitelikli çocuk kitaplarındaki hayvan karakterler özelinde verilen iletilerin tespit edildiği çalışma, doküman analizi deseniyle yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini oluşturabilmek amacıyla ilkin çocuk edebiyatı alanında yazılmış ders kitapları gözden geçirilmiş, bu kitaplarda yer alan fabl ve masal başlığı altında bu türle uğraşan, ağırlıklı olarak bu türde eser veren yazarların isimleri tespit edilerek bir liste oluşturulmuştur. Sonrasında bu liste iki çocuk edebiyatı uzmanına gönderilerek eser seçimi ile ilgili uzmanların görüşleri alınmıştır. Nihayetinde Bestami Yazgan, Tarık Dursun K ve Refik Durbaş’ın hayvan karakterli kurgularından bir seçme yapılmıştır. Seçilen kitaplar sonrasındaki süreçte okunarak kodlanmıştır. Hayvan karakterler özelinden pek çok iletinin verildiği çalışmada daha çok akılla ilgili iletiler öne çıktığı görülmüş, bir eksiklik olarak duygu temelli iletilerin daha geri planda kaldığı tespit edilmiştir. Karakter eğitimi bağlamında düşünüldüğünde ise kurgularda hayvan karakterler aracılığıyla pek çok olumlu iletinin çocuk okura aktarıldığı; az da olsa incelenen eserlerde çocuk okurun olumsuz davranışlar sergilemesine neden olabilecek iletilere yer verildiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, karakter eğitimi, fabl, masal, hayvan karakterler

Kaynakça

Adler, A. (2001). İnsan tanıma sanatı (K. Şipal, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
Akkiprik, G. B. (2007). Genel lise öğretmenlerine göre karakter eğitimi yoluyla öğrencilere kazandırılacak değerler: Çok boyutlu bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Almerico, G. M. (2014). Building character through literacy with children’s literature. Research in Higher Education Journal, 26, 1-13.
Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2014). Çocuk edebiyatı. T. Şimşek (Ed.), Çocuk edebiyatı türleri ve çocuk eğitimine katkıları (ss.215-324). Ankara: Grafiker Yayınları.
Arthur, J. (2003). Character education in British education policy. Journal of Research in Character Education. 1 (1). 43-58.
Arthur, J., & Revell, L. (2005). Character formation in schools and the education of teachers. Canterbury: Christ Church University College.
Bakdemir, A. (2010). İlköğretim ve ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin ahlak ve karakter eğitimi konusundaki algı, tutum ve eğitimsel uygulamaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.
Battistich, V. (2005). Character education, prevention and positive youth development. Washington: Character Education Partnership.
Berkowitz, M, W. & Grych, J, H. (2000). Early character development and education. Early Education & Development, 11 (1), 55-72.
Bohlin, K. E. (2005). Teaching character education thorough literaure, USA: Routledge.
Bowen, Glenn A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27- 40.
Burke, C. L. & Copenhaver, J. G. (2004). Animals as people in children’s literature. Language Arts, 81 (3), 205-213.
Çağlayan, A. (2005). Ahlak pusulası, ahlak ve değerler eğitimi. İstanbul: DEM yayınları.
Demirel, Ş., Uludağ, M. E., Seven, S., Çeçen, M. A. (2011). Edebî metinlerle çocuk edebiyatı. Ş. Demirel (Ed.), Edebî metinlerle çocuk edebiyatında türler (ss. 141-370). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Dervişcemaloğlu, B. (2014). Ortaokul düzeyinde bir fabl inceleme örneği. Turkish Studies, 9/9, 475-488.
Doğanay, A. (2007). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk (Ed.), Değerler eğitimi (ss. 226-257). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 79-96.
Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2011). Karakter eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Erdal, K. ve Gökmen, A. (2010). Çocuklara verdiği dersler açısından La Fontaine’nin fablları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (10), 259-271.
Fırat, H. (2012). La Fontaine’in fabllarında güçlü-zayıf ilişkisi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 32, 115-132.
Freeman, G. G. (2014). The implementation of character education and children’s literature to teach bullying characteristics and prevention strategies to preschool children: An action research project. Early Childhood Educ, 42, 305-316.
Gibbs, L. J. & Earley, E. J. (1994). Using children’s literature to develop core values. Bloomington: Phi Delta Kappa Educational Foundation.
Healea, C. (2006). Character education with resident assistants: A model for developing character on college campuse. The Journal of Education, 186 (1), 65-77.
Karatay, H. (2007a). Değer aktarımı açısından yerli ve yabancı çocuk edebiyatı ürünleri. 38. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi’nde sunulmuştur. Ankara.
Karatay, H. (2007b). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (3), 463-475.
Karatay, H. (2011). Karakter eğitiminde edebî eserlerin kullanımı. Turkish Studies, 6 (1), 1439-1454.
Karatay, H., Destebaşı, F. ve Demirbaş, M. (2015). Çocuk edebiyatı ürünlerinin 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçe Öğretimi Özel Sayısı, ÖS (II), 123-140.
Katipoğlu, B. (2012). Din psikolojisi açısından kişilik ve karakter analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (5), 341-348.
Kılınç, M. (2011). İlköğretim hayat bilgisi programı karakter eğitimi boyutunun öğrencilerin tipik performanslarına dayalı olarak değerlendirilmesi: Kırşehir örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Klein-Ezell, C., Ezell, D., Stanley, S. P. & Powell, S. E. (2014). Character education using children’s literature, puppets, magic tricks and balloon art. International Journal of Humanities and Social Science. 4 (14), 1-15.
Kurudayıoğlu, M., Baş, B. ve Aytan, N. (2013). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâyelerin karakter eğitimi açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1 (4), 22-37.
Lintner, T. (2011). Using “Exceptional” children’s literature to promete character education in elementary social studies classrooms. The Social Studies, 102, 200-203.
Lockwood, A. L. (1997). Character education: Controversy and consensus. California: Corwin Press.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
Nur, İ. H. (2013). Mesnevide hayvan karakterleri. AVKAE Dergisi, 3 (1), 18-30.
O’Sullivan, S. (2004). Books to live by: Using children’s literature for character education. The Reading Teacher, 57 (7). 640-645.
Oğuzkan, F. A. (2010). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayınları.
Orhan, A. (2013). Hayat bilgisi dersi programının karakter eğitimi açısından öğretmen ve öğrenci perspektiflerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü.
Sınar, A. (2007). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Sırrı, V. (2015). Karakter eğitimi: Dün, bugün, yarın. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 121-144.
Uğurlu, S. B. (2013). Resimli çocuk kitaplarında hayvan karakter kullanımı. Turkish Studies, 8 (4), 1381-1393.
Ungan, S. (2006). Fabl türünün çocuk edebiyatındaki yeri ve günümüzde bu türden yararlanma olanakları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14, 105-114.
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2008). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Oğuzhan Yılmaz
Yayımlanma Tarihi	29 Haziran 2016
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2016Cilt: 4 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Yılmaz, O. (2016). Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitapları ve Karakter Eğitimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 311-325. https://doi.org/10.16916/aded.36213