Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinler Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 439 - 460, 30.12.2019
https://doi.org/10.29228/ijlet.38837

Öz

Bu çalışmada 2018-2019 eğitim-öğretim yılı için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış ortaokul Türkçe ders kitaplarında
yer verilen metinlerin yazar ve şair tercihi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bir tarama modeli olan bu çalışmada verilerin
toplanmasında doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analiz edilmesinde ise betimsel analizden
yararlanılmıştır. Alt problemler doğrultusunda elde edilen bulgular tablolar halinde sunulmuştur. Çalışma kapsamında, dört
Türkçe ders kitabındaki toplam 257 metin ve 185 yazar ve şair ele alınmıştır. Yazar ve şairler üç kategoride (Türk, Türk
Cumhuriyetleri ve Balkan Türkleri ile yabancı) gruplandırılmıştır. Ders kitaplarındaki okuma, dinleme/izleme, serbest okuma,
etkinlik ve tema değerlendirme sorularındaki metinlerin tümü -düzyazı, şiir, belgesel, kısa film ayrımı gözetmeksizinaraştırmaya dâhil edilmiştir. İncelenen ortaokul Türkçe ders kitaplarında dört sınıf düzeyinde de ağırlıklı olarak hikâye ve şiir
türündeki metinlere yer verildiği, bu metinlerin 197’sinin Türk, 27’si nin yabancı, 7’sinin de Türk Cumhuriyetleri ve Balkan
Türklerine mensup sanatçılardan seçildiği, en çok düzyazı türüne yer verilmiş olduğu, internet siteleri, dergi, gazete, blog
yazıları gibi kaynaklardan alınmış metinlerin ders kitaplarında büyük oranda dinleme-izleme ve etkinlik metni olarak
kullanıldığı, farklı sınıf düzeylerinde farklı metinlerine yer verilmiş Türk ve yabancı 39 yazar ve şair olduğu, Türk
Cumhuriyetleri ve Balkan Türklerinde hiçbir yazar ve şairin birden fazla metnine yer verilmediği tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2009). Yazı ve metin biçimleri. Yazılı ve Sözlü Anlatım (14. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Baş, B. (2003). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarında metin türleri üzerine bir inceleme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 257-265.
  • Batur, Z. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi, SELÇUK ÜNİVERSİTESİ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Göçer, A. (2017). Türkçe eğitiminde metnin yeri, önemi ve işlevleri. Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.

An Examination on the Texts in Secondary School Turkish Books

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 439 - 460, 30.12.2019
https://doi.org/10.29228/ijlet.38837

Öz

In this research, the purpose was to investigate the texts that were included in secondary school Turkish course books prepared
by The Ministry of National Education for 2018-2019 academic year according to preference of writer and poet. In this research,
which is a survey model, the document review method was used to collect the data. To analyse the research data, the
descriptive analysis was employed. The findings obtained in the direction of sub categories were presented in form of tables. In
the research, 257 texts and 185 writers and poets included in four Turkish course books were taken into consideration. The
writers and poets were classified in three categories (Turkish, Turkic Republics and Balkan Turks and foreign). All of the texts
in activities and theme assessment questions of reading, listening/watching, free (time) reading were included in the research
without considering the discrimination of prose, poem, documentary and short film. In the secondary school Turkish course
books investigated in the research, it was determined that the texts in story and poem genres were included predominantly at
four grade levels, 197 of these texts were selected from Turkish writers, 27 of them were selected from foreign writers, 7 of them
were selected from writers belonging to Turkic Republics and Balkan Turks, prose was the most included genre, the texts taken
from sources such as internet sites, magazines, newspapers, blog writings were mostly used in course books as listeningwatching and activity texts, there were 39 Turkish and foreign writers and poets whose different texts were included at different
grade levels, the texts of the writers and poets belonging to Turkic Republics and Balkan Turks were not included more than
once.

Kaynakça

  • Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2009). Yazı ve metin biçimleri. Yazılı ve Sözlü Anlatım (14. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Baş, B. (2003). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarında metin türleri üzerine bir inceleme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 257-265.
  • Batur, Z. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi, SELÇUK ÜNİVERSİTESİ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Göçer, A. (2017). Türkçe eğitiminde metnin yeri, önemi ve işlevleri. Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Derya Yıldız

Kübra Altun Bu kişi benim

Dilek Ceran Bu kişi benim

Ayşenur Dağ Bu kişi benim

Emrah Özgül Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 7 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Yıldız, D., Altun, K., Ceran, D., Dağ, A., vd. (2019). Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinler Üzerine Bir İnceleme. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 7(4), 439-460. https://doi.org/10.29228/ijlet.38837