Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Information Technologies Ethics in Secondary School Students: A Review with Real Life Case Scenarios

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 254 - 273, 31.12.2015

Şahin Gökçearslan Mustafa Serkan Günbatar Burcu Berikan

https://doi.org/10.12984/eed.75260

Öz

The widespread use of information tools with the development of internet causes some negative effects and one of these effects is ethical issue. Information technologies ethics focuses on correct and incorrect behaviors related to the use of ICT tools. In this study, the relationships between the level of secondary school students in information ethics and some variables like class, gender, parental education, the duration of attending information technology and software courses are examined. The model of study is survey research and real-life case scenarios are used to measure the level of information technologies ethics awareness. The study group was composed of 5-6-7-8th class secondary school students. According to the findings, the level of information technologies ethics of students is high. Moreover, this level is differentiated with gender and class level and it is not differentiated with parental education and the duration of attending information technology and software course. According to applied CHAID analysis, gender is in the lead with the highest correlation level in the classification of variables that affects the behavior of information technologies ethics ranks. Gender also affects the level of class which is ranked as second within variables. As to suggestions, the study should be repeated with more comprehensive study groups and the groups outside the group of secondary school students.

Anahtar Kelimeler

Information technologies ethics gender class parent education secondary school students

Kaynakça

  • Adam, A. (2000). Gender and computer ethics. ACM SIGCAS Computers and Society, 30(4), 17-24.
  • Adam, A., & Ofori-Amanfo, J. (2000). Does gender matter in computer ethics?.Ethics and Information Technology, 2(1), 37-47.
  • Akbulut, Y., Uysal, Ö., Odabasi, H. F., & Kuzu, A. (2008). Influence of gender, program of study and PC experience on unethical computer using behaviors of Turkish undergraduate students. Computers & Education, 51(2), 485-492.
  • Arıkan, Y. D., & Duymaz, S. H. (2015). Practice of information technology ethics education. Elementary Education Online, 14(1), 188-199.
  • Arıkan, Y.D. ve Duymaz, S.H. (2014). Gerçek yaşam durum senaryolarıyla bilişim etiği ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 318-337.
  • Association for Computing Machinery. (1992). Erişim tarihi: 28.07 2015,https://www.acm.org/about/code-of-ethics.
  • Beycioglu, K. (2009). A cyberphilosophical issue in education: Unethical computer using behavior–the case of prospective teachers. Computers & Education, 53(2), 201-208.
  • Bilişim Teknolojileri Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı. (2010). Talim Terbiye Kurumu Başkanlığı. Erişim tarihi: 17.06.2015, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=21
  • Brey, P. (2007). Computer ethics in (Higher) education, in Ed. G. Dodig-Crnkovic and S. Stuart, Eds., Computation, Information, Cognition: The Nexus and the Liminal. Cambridge Scholars
  • Bynum, T. W. (2000). The foundation of computer ethics. ACM SIGCAS Computers and Society, 30(2), 6-13.
  • CPSR. (2011). The Ten Commandments of Computer Ethics. Retrieved June 19, 2015, from http://cpsr.org/issues/ethics/cei/
  • Curriculum Corporation (2006). Statements of Learning for Information and Communication Technologies, (ICT). Erişim tarihi: 05. 08. 2015, www.curriculum.edu.au/verve/_resources/SOL06_ICT.pdf
  • Çelen, F. K., & Seferoğlu, S. S. (2013). Investigation of elementary school students’ opinions related to unethical behavior in the use of information and communication technologies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 83, 417-421.
  • Çetinkaya, B. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde siber zorbalığın yaygınlığı. Yayınlanmamış yüksek lisan tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Dedeoğlu, G. (2001). Etik ve bilişim. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayınları.
  • Dedeoğlu, G., (2006). Bilişim toplumu ve etik sorunlar. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
  • Floridi, L. (1999). Information ethics: On the philosophical foundation of computer ethics. Ethics and Information Technology, 1(1), 33-52.
  • Fraillon, J., Ainley, J., Schulz, W., Friedman, T., Gebhardt, E. (2014). Preparing for life in a digital age: The iea international computer and information literacy study international report. ICILS. Erişim tarihi: 19. 06 2015, http://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1009&context=ict_literacy
  • Freestone, O., & Mitchell, V. (2004). Generation Y attitudes towards e-ethics and internet-related misbehaviours. Journal of Business Ethics, 54(2), 121-128
  • Gattiker, U. E., & Kelley, H. (1999). Morality and computers: Attitudes and differences in moral judgments. Information Systems Research, 10(3), 233-254
  • Haines, R., & Leonard, L. N. (2007). Situational influences on ethical decision-making in an IT context. Information & Management, 44(3), 313-320.
  • Halton, R.D.A ., & Waterloo, M. R. (2009). Ethical and responsible use of information and communication technology: A guideline for all stakeholders in catholic education. Erişim tarihi: 17.06. 2015, http://www.catholiccurriculumcorp.org/Units/EthicalResponsibleICTDec.pdf
  • Herkert, J. R. (2000). Engineering ethics education in the USA: Content, pedagogy and In ACM SIGCSE Bulletin,38(1), 520-524
  • internet ethics in university students and the big five model of personality. Computers & Education, 53(1), 86-93.
  • Kalman, E. A., & Grillo, J. P. (1996). Ethical decision making and information technology. New York: McG-raw-Hill.
  • Karal, H., & Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve çözüm önerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 277-299.
  • Karim, N. S. A., Zamzuri, N. H. A., & Nor, Y. M. (2009). Exploring the relationship between
  • Kavuk, M., Keser, H., & Teker, N. (2011). Reviewing unethical behaviors of primary education students’ internet usage. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 28, 1043-1052.
  • Kayri, M. ve Boysan, M.(2007). Araştırmalarda CHAID analizinin kullanımı ve baş etme stratejileri ile ilgili bir uygulama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 133-149.
  • Kuzu, E. ve Becit, G. (2008, Mayıs). Bilgisayar etiği bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi programlarında kendine ne kadar yer buluyor?. Sözel bildiri, 8th International Educational Technology Conference-IETC, Eskişehir, Türkiye.
  • Lau, W. W., & Yuen, A. H. (2014). Internet ethics of adolescents: Understanding demographic differences. Computers & Education, 72, 378-385.
  • Masrom, M., & Ismail, Z. (2008). Computer ethics awareness among undergraduate students in Malaysian higher education institutions. ACIS 2008 Proceedings, 41.
  • Mitchell, V., Petrovici, D., Schlegelmilch, B. B., & Szőcs, I. (2015). The influence of parents versus peers on Generation Y Internet ethical attitudes. Electronic Commerce Research and Applications, 14(2), 95-103.
  • Moor, James H. (1985). What is computer ethics?, Journal of Metaphilosopy, 16(4), 266-275.
  • Nivedhitha, D. (2012). Cyber ethics ınfusion in school curriculum. New Media and Mass Communication, 5, 8-14.
  • Özer, N., Ugurlu, C. T., & Beycioglu, K. (2011). Computer Teachers’ Attitudes toward Ethical Use of Computers in Elementary Schools.
  • Pieper, A., Sezer, G., & Atayman, V. (1999). Etiğe giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Quinn, M. J. (2006, March). Case-based analysis: A practical tool for teaching computer ethics. In ACM SIGCSE Bulletin, 38(1), 520-524.
  • Rader, M. H. (2001). Strategies for teaching internet ethics. Delta Pi Epsilon Journal, 44(2),73-79.
  • Raven, M. (2013, May 20). Our Rapidly Increasing Consumption of Technology and Data. Erişim tarihi: 16.06.2015, https://medium.com/@micrv/our-rapidly-increasing consumption-of-technology-and-data-ab363ed71b23
  • Torun, Ö. (2007). Resmî ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin İnternet etiğine ilişkin algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Wong, E. Y. (1995). How should we teach computer ethics? A short study done in Hong Kong. Computers & Education, 25(4), 179-191.
  • Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi .
  • Yılmaz, H. ( 2010) 7. sınıf öğrencileri arasında siber zorbalık, 4. Uluslar arası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Konya.
  • Yoon, C. (2011). Ethical decision-making in the internet context: Development and test of an initial model based on moral philosophy. Computers in Human Behavior, 27(6), 2401-2409.
  • Zeybek, G. (2011). Bilgisayar meslek dersi alan ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerini kullanımlarının etik açıdan değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.

Ortaokul Öğrencilerinde Bilişim Etiği: Gerçek Yaşam Durumu Senaryolarıyla Bir Değerlendirme

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 254 - 273, 31.12.2015

Şahin Gökçearslan Mustafa Serkan Günbatar Burcu Berikan

https://doi.org/10.12984/eed.75260

Öz

İnternetin gelişimi ile kullanımı yaygınlaşan bilişim araçlarının, olumsuz etkilerinden biri de etik sorunlardır. Bilişim etiği, bilişim araçlarının kullanımı ile ilgili doğru ve yanlış davranışlar üzerine odaklanmaktadır. Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin bilişim etiği düzeyinin; sınıf, cinsiyet, aile öğrenim durumu, bilişim teknolojileri ve yazılım dersini alma süresi ile olan ilişkisi incelenmektedir. Tarama modelinin kullanıldığı çalışmada bilişim etiği düzeyini ölçmek için gerçek yaşam durumu senaryoları kullanılmıştır. Çalışma grubunu 5-6-7-8. sınıflarda öğrenim gören ortaokul öğrencileri oluşturmuştur. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin bilişim etiği düzeyi yüksek bulunmakla birlikte, bu düzey cinsiyet ve sınıf düzeyine göre farklılaşmakta, anne ve baba öğrenimi ve bilişim teknolojileri ve yazılım dersi alma süresine göre farklılaşmamaktadır. Yapılan CHAID analizine göre cinsiyet, bilişim etiği davranışını etkileyen değişkenlerin sınıflandırılmasında en yüksek ilişki düzeyiyle ilk sırada yer almaktadır. İkinci sırada yer alan öğrenim görülen sınıf düzeyini cinsiyet değişkeni etkilemektedir. Çalışmanın, ortaokul öğrencileri dışındaki gruplarla ve daha geniş kapsamlı çalışma gruplarıyla tekrarlanması öneriler arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilişim etiği cinsiyet sınıf anne-baba öğrenim düzeyi ortaokul öğrencileri

Kaynakça

  • Adam, A. (2000). Gender and computer ethics. ACM SIGCAS Computers and Society, 30(4), 17-24.
  • Adam, A., & Ofori-Amanfo, J. (2000). Does gender matter in computer ethics?.Ethics and Information Technology, 2(1), 37-47.
  • Akbulut, Y., Uysal, Ö., Odabasi, H. F., & Kuzu, A. (2008). Influence of gender, program of study and PC experience on unethical computer using behaviors of Turkish undergraduate students. Computers & Education, 51(2), 485-492.
  • Arıkan, Y. D., & Duymaz, S. H. (2015). Practice of information technology ethics education. Elementary Education Online, 14(1), 188-199.
  • Arıkan, Y.D. ve Duymaz, S.H. (2014). Gerçek yaşam durum senaryolarıyla bilişim etiği ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 318-337.
  • Association for Computing Machinery. (1992). Erişim tarihi: 28.07 2015,https://www.acm.org/about/code-of-ethics.
  • Beycioglu, K. (2009). A cyberphilosophical issue in education: Unethical computer using behavior–the case of prospective teachers. Computers & Education, 53(2), 201-208.
  • Bilişim Teknolojileri Dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı. (2010). Talim Terbiye Kurumu Başkanlığı. Erişim tarihi: 17.06.2015, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=21
  • Brey, P. (2007). Computer ethics in (Higher) education, in Ed. G. Dodig-Crnkovic and S. Stuart, Eds., Computation, Information, Cognition: The Nexus and the Liminal. Cambridge Scholars
  • Bynum, T. W. (2000). The foundation of computer ethics. ACM SIGCAS Computers and Society, 30(2), 6-13.
  • CPSR. (2011). The Ten Commandments of Computer Ethics. Retrieved June 19, 2015, from http://cpsr.org/issues/ethics/cei/
  • Curriculum Corporation (2006). Statements of Learning for Information and Communication Technologies, (ICT). Erişim tarihi: 05. 08. 2015, www.curriculum.edu.au/verve/_resources/SOL06_ICT.pdf
  • Çelen, F. K., & Seferoğlu, S. S. (2013). Investigation of elementary school students’ opinions related to unethical behavior in the use of information and communication technologies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 83, 417-421.
  • Çetinkaya, B. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde siber zorbalığın yaygınlığı. Yayınlanmamış yüksek lisan tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Dedeoğlu, G. (2001). Etik ve bilişim. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayınları.
  • Dedeoğlu, G., (2006). Bilişim toplumu ve etik sorunlar. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
  • Floridi, L. (1999). Information ethics: On the philosophical foundation of computer ethics. Ethics and Information Technology, 1(1), 33-52.
  • Fraillon, J., Ainley, J., Schulz, W., Friedman, T., Gebhardt, E. (2014). Preparing for life in a digital age: The iea international computer and information literacy study international report. ICILS. Erişim tarihi: 19. 06 2015, http://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1009&context=ict_literacy
  • Freestone, O., & Mitchell, V. (2004). Generation Y attitudes towards e-ethics and internet-related misbehaviours. Journal of Business Ethics, 54(2), 121-128
  • Gattiker, U. E., & Kelley, H. (1999). Morality and computers: Attitudes and differences in moral judgments. Information Systems Research, 10(3), 233-254
  • Haines, R., & Leonard, L. N. (2007). Situational influences on ethical decision-making in an IT context. Information & Management, 44(3), 313-320.
  • Halton, R.D.A ., & Waterloo, M. R. (2009). Ethical and responsible use of information and communication technology: A guideline for all stakeholders in catholic education. Erişim tarihi: 17.06. 2015, http://www.catholiccurriculumcorp.org/Units/EthicalResponsibleICTDec.pdf
  • Herkert, J. R. (2000). Engineering ethics education in the USA: Content, pedagogy and In ACM SIGCSE Bulletin,38(1), 520-524
  • internet ethics in university students and the big five model of personality. Computers & Education, 53(1), 86-93.
  • Kalman, E. A., & Grillo, J. P. (1996). Ethical decision making and information technology. New York: McG-raw-Hill.
  • Karal, H., & Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve çözüm önerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 277-299.
  • Karim, N. S. A., Zamzuri, N. H. A., & Nor, Y. M. (2009). Exploring the relationship between
  • Kavuk, M., Keser, H., & Teker, N. (2011). Reviewing unethical behaviors of primary education students’ internet usage. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 28, 1043-1052.
  • Kayri, M. ve Boysan, M.(2007). Araştırmalarda CHAID analizinin kullanımı ve baş etme stratejileri ile ilgili bir uygulama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 133-149.
  • Kuzu, E. ve Becit, G. (2008, Mayıs). Bilgisayar etiği bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi programlarında kendine ne kadar yer buluyor?. Sözel bildiri, 8th International Educational Technology Conference-IETC, Eskişehir, Türkiye.
  • Lau, W. W., & Yuen, A. H. (2014). Internet ethics of adolescents: Understanding demographic differences. Computers & Education, 72, 378-385.
  • Masrom, M., & Ismail, Z. (2008). Computer ethics awareness among undergraduate students in Malaysian higher education institutions. ACIS 2008 Proceedings, 41.
  • Mitchell, V., Petrovici, D., Schlegelmilch, B. B., & Szőcs, I. (2015). The influence of parents versus peers on Generation Y Internet ethical attitudes. Electronic Commerce Research and Applications, 14(2), 95-103.
  • Moor, James H. (1985). What is computer ethics?, Journal of Metaphilosopy, 16(4), 266-275.
  • Nivedhitha, D. (2012). Cyber ethics ınfusion in school curriculum. New Media and Mass Communication, 5, 8-14.
  • Özer, N., Ugurlu, C. T., & Beycioglu, K. (2011). Computer Teachers’ Attitudes toward Ethical Use of Computers in Elementary Schools.
  • Pieper, A., Sezer, G., & Atayman, V. (1999). Etiğe giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Quinn, M. J. (2006, March). Case-based analysis: A practical tool for teaching computer ethics. In ACM SIGCSE Bulletin, 38(1), 520-524.
  • Rader, M. H. (2001). Strategies for teaching internet ethics. Delta Pi Epsilon Journal, 44(2),73-79.
  • Raven, M. (2013, May 20). Our Rapidly Increasing Consumption of Technology and Data. Erişim tarihi: 16.06.2015, https://medium.com/@micrv/our-rapidly-increasing consumption-of-technology-and-data-ab363ed71b23
  • Torun, Ö. (2007). Resmî ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin İnternet etiğine ilişkin algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Wong, E. Y. (1995). How should we teach computer ethics? A short study done in Hong Kong. Computers & Education, 25(4), 179-191.
  • Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi .
  • Yılmaz, H. ( 2010) 7. sınıf öğrencileri arasında siber zorbalık, 4. Uluslar arası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Konya.
  • Yoon, C. (2011). Ethical decision-making in the internet context: Development and test of an initial model based on moral philosophy. Computers in Human Behavior, 27(6), 2401-2409.
  • Zeybek, G. (2011). Bilgisayar meslek dersi alan ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerini kullanımlarının etik açıdan değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
Toplam 46 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Şahin Gökçearslan

Mustafa Serkan Günbatar

Burcu Berikan

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 16 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gökçearslan, Ş., Günbatar, M. S., & Berikan, B. (2015). Ortaokul Öğrencilerinde Bilişim Etiği: Gerçek Yaşam Durumu Senaryolarıyla Bir Değerlendirme. Ege Eğitim Dergisi, 16(2), 254-273. https://doi.org/10.12984/eed.75260
 Kapak Resmi İndir

24833

Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayımlanmıştır.