Research Article
BibTex RIS Cite

Ömer Seyfettin’in And Adlı Eserinde Yer Alan Şiddet Olgusuna İlişkin Öğrenci Görüşleri

Year 2021, Volume: 9 Issue: 2, 416 - 429, 27.04.2021
https://doi.org/10.16916/aded.858708

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin Ömer Seyfettin’in And adlı öyküsünde yer alan şiddet olgusu hakkındaki görüşlerini tespit etmektir. Araştırma, Tuşba Kaymakamlık makamından araştırma izni alındıktan sonra 2021 yılı Ocak ayında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, Van ili Tuşba ilçesine bağlı İsmail Hakkı Tonguç Ortaokulu 6-A sınıfında öğrenim gören 22 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgubilim) kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında uzman görüşü alınarak geliştirilen ve açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizi yöntemine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda öğrencilerin eserde yer alan şiddet sahnelerini beğenmedikleri, şiddet içeren bölümlerden etkilendikleri, bu bölümleri eserden çıkarmak istedikleri tespit edilmiştir.

References

  • Akkaya, N. (2003). Ömer Seyfettin’in “Bomba” adlı öyküsündeki şiddet unsurları. Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu içinde (s. 47-51). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
  • Aktaş, E. ve Uzuner Yurt, S. (2017). Çocuk edebiyatı açısından Ömer Seyfettin’in hikâyelerinde çocuğa göre olmayan unsurlar. International Online Journal of Educational Sciences, 9(1), 207-223.
  • Bildik, T. (2013). Ölüm, kayıp, yas ve patolojik yas. Ege Tıp Dergisi, 52(4).
  • Bölükbaş, F. (2003). Beyaz Lale öyküsünün şiddet-çocuk psikolojisi bağlamında değerlendirilmesi. Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu içinde (s. 65-70). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
  • Bülbül, S. (1960). Çocuk ve kitap (1). Türk Kütüphaneciliği, 9(3-4), 111-114.
  • Büyükkavas Kuran, Ş. ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-17.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Cengiz, G. (05-07 Ekim 2011). Ömer Seyfettin öykülerinin çocuğa görelik ilkesine göre incelenmesi ve bu öykülerdeki ötekileştirme ve şiddet öğelerine bakış. III. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Edt. Selçuk Beşir Demir), Ankara: Eğiten Kitap.
  • Çer, E. (2014). Edebiyatta çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik ilkelerinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çiftçi, F. (2013). Çocuk edebiyatında yaş gruplarına göre kitaplar ve özellikleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 125-137.
  • Dağlıoğlu, H. E. ve Çamlıbel Çakmak, Ö. (2009). Okul öncesi çocuklarına yönelik yayınlanan hikâye kitaplarının şiddet ve korku öğeleri açısından incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 23(3), 510-534.
  • Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş çocuk yazını (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dilidüzgün, S. (2003). İletişim odaklı Türkçe derslerinde çocuk kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Durmuş, İ. (2009). Türk kültür çevresinde ant. Millî Folklor, 84, 97-106.
  • Erdal, K. (2009). Eğitim değerleri ve çocuk kitapları. Akademik Bakış, 17, 1-18.
  • Fırat, H. (2014). Ömer Seyfettin’in fıkra kaynaklı hikâyelerinde din ve ahlakî değerler. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(3), 12-24.
  • Fırat, H. ve Çeker, S. (2016). Çocuk kitaplarında dilin şiddet aracı olarak kullanımı. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Özel Sayı, 83-107.
  • İsen-Durmuş, T. I. (2011). Klasik eserlere çocuklar nasıl yönlendirilmeli ve buna ilişkin batıdaki uygulamalardan örnekler. Electronic Turkish Studies, 6(3), 929-937.
  • Karagöz, B. (2018). Resimli çocuk kitaplarında gözden kaçan bir alan: ileti problemi (Anne Tavuk Anlatıyor serisi örneği). Electronic Journal of Social Sciences, 17(68), 1765-1787.
  • Kayman, F. (2020). Kurgusal metinlerde şiddet olgusuyla karşılaşan beşinci sınıf öğrencilerinin Ömer Seyfettin öyküleri bağlamında şiddeti algılamaları üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Köksal, Ü. (1997). Çocuk tiyatrosunun özellikleri ve tiyatro dili. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Ankara.
  • MacNaughton, G. ve Williams, G. (2004). Teaching young children, choices in theory and practice. Pearson Education Australia
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. California: Sage Publications.
  • Moustakis, C. (1982). A plea for heads: illustrating violence in fairy tales. Children’s Literature Association Quarterly (7)2, 26-30.
  • Neydim, N. (2003). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Bu Yayınevi.
  • Nimon, M. (1993). Violence in children’s literature today [microform] / Maureen Nimon Distributed by ERICClearinghouse,[Washington,D.C.] http://www.eric.ed.gov/contentdelivery/servlet/ERICServlet?accno=ED399935
  • Ömer Seyfettin. (2014). And. İstanbul: Karanfil Yayınları.
  • Öztürk, H. (2017). Çocuk edebiyatında ölüm teması (Okur merkezli bir araştırma) (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Oğuzkan, F. (2006). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Öztürk, M. ve Giren, S. (2016). Okulöncesi dönemdeki çocuklar için hazırlanan hikâye kitaplarındaki korku ve şiddet öğelerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2095-2108.
  • Sever, S. (2002). Çocuk kitaplarına yansıtılan şiddet (Milli Eğitim Temel Yasası ve Çocuk Haklarına Dair Sözleşme bağlamında bir değerlendirme). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1), 25-37.
  • Sever, S. (2008), Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
  • Şahin, D. ve Bayramoğlu, C. D. (2016). 2015 Türkçe öğretim programının metin tür ve tema seçimi bakımından değerlendirilmesi. Turkish Studies (Elektronik), 11(3), 2095-2130.
  • Şirin, M. R. (1998). 99 soruda çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2000). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakıf Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatı kültürü. Okuma alışkanlığı ve medya sarmalı. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Tosunoğlu, M., Haktanır, G., Çocuk, H. E. ve Gök, Z. (2008, Mart). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine göre Ömer Seyfettin. II. Dünden Bugüne Ömer Seyfettin Sempozyumu’nda sunulan sözlü bildiri, Balıkesir.
  • Turan, L. (2006). Violence and death in storıes of war period writer Ömer Seyfettin, ERIC Digest, ED493901 p.28.
  • Uçan, H. (2005). Çocuk kadar saf, temiz olabilmek/kalabilmek. Hece, Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı, 104-105.
  • Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2008). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yavuzer, H. (1987). Çocuk psikolojisi (3. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, Ç. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çocuk kitaplarına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Yılmaz, O. ve Yakar, Y. M. (2018). Türk çocuk edebiyatında sorun odaklı yaklaşım. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 3(6), 29-42.
  • Yılmaz, O. (2016). Çocuk kitaplarında bulunması gereken özellikler. T. Şimşek (Ed.), Okul öncesinde çocuk edebiyatı ve medya içinde (1. Baskı, ss. 61-108). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Yurttaş, H. (1997). Çocuk ve kitap. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Ankara.

Student Opinions on the Phenomenon of Violence in Ömer Seyfettin's Work titled And

Year 2021, Volume: 9 Issue: 2, 416 - 429, 27.04.2021
https://doi.org/10.16916/aded.858708

Abstract

The purpose of this study was to determine the opinions of middle school 6th grade students about the phenomenon of violence in Ömer Seyfettin's story titled And. The research was carried out in January 2021 after receiving permission from the Tuşba District Governorship. The sample consisted of 22 students studying in the 6-A section in the İsmail Hakkı Tonguç Secondary School in the Tuşba district of the Van province. Phenomenology, a qualitative research design, was used in the study. A semi-structured interview form, consisting of open-ended questions and developed in the light of expert opinion, was used for data collection. Content analysis was used in data analysis. The results showed that the students did not like the scenes of violence in the story, that they were affected by those scenes, and that they wanted to remove those parts from the story.

References

  • Akkaya, N. (2003). Ömer Seyfettin’in “Bomba” adlı öyküsündeki şiddet unsurları. Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu içinde (s. 47-51). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
  • Aktaş, E. ve Uzuner Yurt, S. (2017). Çocuk edebiyatı açısından Ömer Seyfettin’in hikâyelerinde çocuğa göre olmayan unsurlar. International Online Journal of Educational Sciences, 9(1), 207-223.
  • Bildik, T. (2013). Ölüm, kayıp, yas ve patolojik yas. Ege Tıp Dergisi, 52(4).
  • Bölükbaş, F. (2003). Beyaz Lale öyküsünün şiddet-çocuk psikolojisi bağlamında değerlendirilmesi. Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu içinde (s. 65-70). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
  • Bülbül, S. (1960). Çocuk ve kitap (1). Türk Kütüphaneciliği, 9(3-4), 111-114.
  • Büyükkavas Kuran, Ş. ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-17.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Cengiz, G. (05-07 Ekim 2011). Ömer Seyfettin öykülerinin çocuğa görelik ilkesine göre incelenmesi ve bu öykülerdeki ötekileştirme ve şiddet öğelerine bakış. III. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Edt. Selçuk Beşir Demir), Ankara: Eğiten Kitap.
  • Çer, E. (2014). Edebiyatta çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik ilkelerinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çiftçi, F. (2013). Çocuk edebiyatında yaş gruplarına göre kitaplar ve özellikleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 125-137.
  • Dağlıoğlu, H. E. ve Çamlıbel Çakmak, Ö. (2009). Okul öncesi çocuklarına yönelik yayınlanan hikâye kitaplarının şiddet ve korku öğeleri açısından incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 23(3), 510-534.
  • Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş çocuk yazını (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dilidüzgün, S. (2003). İletişim odaklı Türkçe derslerinde çocuk kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Durmuş, İ. (2009). Türk kültür çevresinde ant. Millî Folklor, 84, 97-106.
  • Erdal, K. (2009). Eğitim değerleri ve çocuk kitapları. Akademik Bakış, 17, 1-18.
  • Fırat, H. (2014). Ömer Seyfettin’in fıkra kaynaklı hikâyelerinde din ve ahlakî değerler. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(3), 12-24.
  • Fırat, H. ve Çeker, S. (2016). Çocuk kitaplarında dilin şiddet aracı olarak kullanımı. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Özel Sayı, 83-107.
  • İsen-Durmuş, T. I. (2011). Klasik eserlere çocuklar nasıl yönlendirilmeli ve buna ilişkin batıdaki uygulamalardan örnekler. Electronic Turkish Studies, 6(3), 929-937.
  • Karagöz, B. (2018). Resimli çocuk kitaplarında gözden kaçan bir alan: ileti problemi (Anne Tavuk Anlatıyor serisi örneği). Electronic Journal of Social Sciences, 17(68), 1765-1787.
  • Kayman, F. (2020). Kurgusal metinlerde şiddet olgusuyla karşılaşan beşinci sınıf öğrencilerinin Ömer Seyfettin öyküleri bağlamında şiddeti algılamaları üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Köksal, Ü. (1997). Çocuk tiyatrosunun özellikleri ve tiyatro dili. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Ankara.
  • MacNaughton, G. ve Williams, G. (2004). Teaching young children, choices in theory and practice. Pearson Education Australia
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. California: Sage Publications.
  • Moustakis, C. (1982). A plea for heads: illustrating violence in fairy tales. Children’s Literature Association Quarterly (7)2, 26-30.
  • Neydim, N. (2003). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Bu Yayınevi.
  • Nimon, M. (1993). Violence in children’s literature today [microform] / Maureen Nimon Distributed by ERICClearinghouse,[Washington,D.C.] http://www.eric.ed.gov/contentdelivery/servlet/ERICServlet?accno=ED399935
  • Ömer Seyfettin. (2014). And. İstanbul: Karanfil Yayınları.
  • Öztürk, H. (2017). Çocuk edebiyatında ölüm teması (Okur merkezli bir araştırma) (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Oğuzkan, F. (2006). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Öztürk, M. ve Giren, S. (2016). Okulöncesi dönemdeki çocuklar için hazırlanan hikâye kitaplarındaki korku ve şiddet öğelerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 2095-2108.
  • Sever, S. (2002). Çocuk kitaplarına yansıtılan şiddet (Milli Eğitim Temel Yasası ve Çocuk Haklarına Dair Sözleşme bağlamında bir değerlendirme). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1), 25-37.
  • Sever, S. (2008), Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
  • Şahin, D. ve Bayramoğlu, C. D. (2016). 2015 Türkçe öğretim programının metin tür ve tema seçimi bakımından değerlendirilmesi. Turkish Studies (Elektronik), 11(3), 2095-2130.
  • Şirin, M. R. (1998). 99 soruda çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2000). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakıf Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatı kültürü. Okuma alışkanlığı ve medya sarmalı. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Tosunoğlu, M., Haktanır, G., Çocuk, H. E. ve Gök, Z. (2008, Mart). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine göre Ömer Seyfettin. II. Dünden Bugüne Ömer Seyfettin Sempozyumu’nda sunulan sözlü bildiri, Balıkesir.
  • Turan, L. (2006). Violence and death in storıes of war period writer Ömer Seyfettin, ERIC Digest, ED493901 p.28.
  • Uçan, H. (2005). Çocuk kadar saf, temiz olabilmek/kalabilmek. Hece, Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı, 104-105.
  • Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2008). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yavuzer, H. (1987). Çocuk psikolojisi (3. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, Ç. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çocuk kitaplarına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Yılmaz, O. ve Yakar, Y. M. (2018). Türk çocuk edebiyatında sorun odaklı yaklaşım. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 3(6), 29-42.
  • Yılmaz, O. (2016). Çocuk kitaplarında bulunması gereken özellikler. T. Şimşek (Ed.), Okul öncesinde çocuk edebiyatı ve medya içinde (1. Baskı, ss. 61-108). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Yurttaş, H. (1997). Çocuk ve kitap. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Ankara.
There are 47 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Other Fields of Education
Journal Section Makaleler
Authors

Faruk Kayman 0000-0002-7917-7188

Erkan Aydın 0000-0002-6452-6058

Publication Date April 27, 2021
Published in Issue Year 2021Volume: 9 Issue: 2

Cite

APA Kayman, F., & Aydın, E. (2021). Ömer Seyfettin’in And Adlı Eserinde Yer Alan Şiddet Olgusuna İlişkin Öğrenci Görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 416-429. https://doi.org/10.16916/aded.858708