Research Article
Türkçe Eğitiminde Şiir Öğretiminin Öğretim Programı, Ders Kitapları ve Öğretmen Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi
Abstract
Şiir, Türkçe dersi öğretim programında her sınıf düzeyinde okutulması gerektiği belirtilen, ders kitaplarında da yeri olan bir metin türüdür. Şiir türünün öğretimiyle ilgili yapılan çalışmalarda hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin bu türe karşı ilgisizliklerinin ve ön yargılarının mevcut olduğu zikredilmektedir. Bu çalışmanın amacı şiir türünün Türkçe Eğitimindeki yerini Türkçe dersi öğretim programı, Türkçe ders kitapları ve Türkçe öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirmektir. Çalışma durum çalışması yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve üçgenleme stratejisinden yararlanılarak çalışmada veri çeşitliliği sağlanmıştır. Çalışmada 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınlarından çıkmış 5, 6, 7 ve 8. sınıf ders kitapları ve Türkçe öğretmenlerinin görüşleri incelenmiştir. Uygun örnekleme yöntemiyle belirlenen çalışma grubunu Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokullarda çalışan 21 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin görüşleri Google Formlar uygulamasında hazırlanan yarı yapılandırılmış Şiir Öğretimine İlişkin Görüş Formu ile çevrim içi olarak toplanmıştır. Çalışmanın sonucunda şiirin bir tür olarak Türkçe Eğitimi süreç ve materyalleriyle yeterince bütünleştirilemediği ve Türkçe öğretmenlerinin şiire ve öğretimine önem vermekle birlikte bu alanda birtakım yetersizlikler yaşadığı sonucuna varılmıştır. Çalışmanın sonunda Türkçe Eğitiminde şiir öğretiminin yeri ve önemine ilişkin bazı önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
References
- Aguasaco, C. (2014). On the origin and future of poetry: Notes towards an investigation. City University of New York (CUNY) Academic Works.
- Aksan, D. (2016). Şiir dili ve Türk şiir dili. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aktaş, Ş. (2011). Şiir tahlili – teori ve uygulama. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Altunbay, M., & Demir, E. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının şiir türüne yönelik ilgileri. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 41-54.
- Anday, M. C. (1958). Şiir öğretimi. Tercüman Gazetesi.
- Bailey, N. M. (1989). The importance of teaching poetry. Journal of Aesthetic Education, 23(4), 51-62.
- Bayat, N., & Çetinkaya, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve tercihleri. İlköğretim Online, 17(2), 984-1001.
- Benton, P. (1984). Teaching poetry: The rhetoric and the reality. Oxford Review of Education, 10(3), 319-327.
- Bowkett, S. (2009). Countdown to poetry writing. United Kingdom: Routledge.
- Bozkurt, B. Ü. (2018). Okuma ve yazma eğitiminde metin türlerini sınıflama sorunsalı ve çoklu/karma türlerin öğretimiyle ilgili öneriler, N. E. Uzun, B. Ü. Bozkurt (Ed.), Türkçenin eğitimi öğretiminde kuramsal ve uygulamalı çalışmalar-10 içinde (s.75-99). İstanbul: Okan Üniversitesi Yayınları.
- Çevik, A. (2017). Dil öğretiminde edebî metin olarak şiir seçimi. International Journal of Language Academy, 5(2), 141-151.
- Çolak, M. T. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin çocuğa görelik ilkeleri açısından incelenmesi ve tavsiye şiirler seçkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Daşçıoğlu, Y. (2015). Dilin içinde dil, doğanın içinde perde: Şiirde metafor ve imge. Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, 109, 167-173.
- Demirel, Ş. ve Deniz, H. (2021). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki şiirlerin çocuğa görelik ölçütlerine göre incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(2), 720-740.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3(2), 46-64.
- Dilidüzgün, Ş. (2021). Metindilbilim ve Türkçe öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Doğan, M. C. (2022). Şiirin retoriği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Dymoke, S. (2003). Drafting and assessing poetry: A guide for teachers. New York: Sage.
- Dymoke, S., Barrs, M., Lambirth, A., & Wilson, A. (Eds.). (2013). Making poetry happen: Transforming the poetry classroom. London: Bloomsbury Publishing.
- Dymoke, S., Lambirth, A., & Wilson, A. (Eds.). (2015). Making poetry matter: International research on poetry pedagogy. Bloomsbury Publishing.
- Erkman-Akerson, F. (1987). Göstergebilime giriş. İstanbul: Alan Yayınları.
- Günay, V. D. (2017). Metin bilgisi. İstanbul: Papatya Bilim Yayıncılık.
- HMSO. (1975). A Language For Life, The Report Of Bullock Committee. (London, HMSO)
- Hughes, J., & Dymoke, S. (2011). “Wiki‐ed poetry”: transforming preservice teachers’ preconceptions about poetry and poetry teaching. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 55(1), 46-56.
- Hunley, T. (2007). Teaching poetry writing. In teaching poetry writing. Bristol: Multilingual Matters.
- Jakobson, R. (1960). Linguistics and poetics. In Style in language (pp. 350-377). Cambridge: MIT Press.
- Kaya, M. (2013). Okuma-yazma öğretiminde şiir. Dil ve Edebiyat Dergisi, 10(1), 49-96.
- Koch, K. (1990). Rose, where did you get that red?: Teaching great poetry to children. New York: Vintage.
- Kuş, Z., & Türkyılmaz, M. (2010). Sosyal bilgiler ve Türkçe öğretmeni adaylarının okuma durumları: İlgi, alışkanlık ve okuma stratejilerini kullanım düzeyleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(1), 11-32.
- Lakoff, G., & Johnson, M. (2005). Metaforlar (Hayat, Anlam ve Dil), çev. Demir, G. Y. İstanbul: Paradigma Yayınları.
- Linaberger, M. (2004). Poetry top 10: A foolproof formula for teaching poetry. The Reading Teacher, 58(4), 366-372.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
- Oral, G. (2014). Yine yazı yazıyoruz. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Parini, J. (2020). Şiir neden önemlidir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Perfect, K. A. (1999). Rhyme and reason: poetry for the heart and head. The Reading Teacher, 52(7), 728-737.
- Ramachandran, V. S. (2022). Öykücü beyin. İstanbul: Alfa Bilim.
- Riddell, P. (2016). Metaphor, simile, analogy and the brain. Changing English, 23(4), 363-374.
- Swales, J. M. (2004). The concept of genre, genre analysis, UK: Cambridge University Press, s. 33-67.
- Tekindal, S. (2021). Nicel, nitel, karma yöntem araştırma desenleri ve istatistik. Ankara: Nobel Yayıevi.
- Tekşan, K., & Süğümlü, Ü. (2019). Ortaokul öğrencilerinin serbest yazma çalışmalarındaki yazı türü eğilimlerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(3), 475-483.
- Uçan, S. (2019). Durum çalışması araştırması, S. Şen, İ. Yıldırım (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (s.227-248). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Wormser, B., & Cappella, A. D. (2000). Teaching the art of poetry: The moves. United Kingdom: Routledge.
- Yener, M. (2017). Şiir atölyesi. İzmir: Tudem Yayınevi.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, D. Ç., Ceran, D., & Sevmez, H. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları profili. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 141-166.
Evaluation of Poetry Teaching in Turkish Language Education in Terms of Curriculum, Textbooks and Teachers' Views
Abstract
Poetry is a type of text that should be taught at every grade level in the Turkish language curriculum and has a place in the textbooks. In the studies on the teaching of poetry, it is mentioned that both teachers and students have indifference and prejudices against this genre. The aim of this study was to evaluate the place of poetry in Turkish Language Education in line with the Turkish language curriculum, Turkish language textbooks and Turkish language teachers' opinions. In the study conducted with the case study method, 2019 Turkish Language Curriculum, textbooks of Grades 5, 6, 7 and 8 published by the Ministry of National Education and the views of Turkish language teachers were examined. The study group consisted of 21 teachers working in lower secondary schools affiliated to the Ministry of National Education, determined by convenience sampling method. Views of teachers were collected online with a semi-structured View Form on Poetry Teaching prepared in Google Forms application. As a result of the study with data diversity provided, it was understood that poetry as a genre was not sufficiently integrated into Turkish Language Education processes and materials. Some suggestions were made regarding the place and importance of poetry teaching in Turkish Language Education.
References
- Aguasaco, C. (2014). On the origin and future of poetry: Notes towards an investigation. City University of New York (CUNY) Academic Works.
- Aksan, D. (2016). Şiir dili ve Türk şiir dili. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Aktaş, Ş. (2011). Şiir tahlili – teori ve uygulama. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Altunbay, M., & Demir, E. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının şiir türüne yönelik ilgileri. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 41-54.
- Anday, M. C. (1958). Şiir öğretimi. Tercüman Gazetesi.
- Bailey, N. M. (1989). The importance of teaching poetry. Journal of Aesthetic Education, 23(4), 51-62.
- Bayat, N., & Çetinkaya, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve tercihleri. İlköğretim Online, 17(2), 984-1001.
- Benton, P. (1984). Teaching poetry: The rhetoric and the reality. Oxford Review of Education, 10(3), 319-327.
- Bowkett, S. (2009). Countdown to poetry writing. United Kingdom: Routledge.
- Bozkurt, B. Ü. (2018). Okuma ve yazma eğitiminde metin türlerini sınıflama sorunsalı ve çoklu/karma türlerin öğretimiyle ilgili öneriler, N. E. Uzun, B. Ü. Bozkurt (Ed.), Türkçenin eğitimi öğretiminde kuramsal ve uygulamalı çalışmalar-10 içinde (s.75-99). İstanbul: Okan Üniversitesi Yayınları.
- Çevik, A. (2017). Dil öğretiminde edebî metin olarak şiir seçimi. International Journal of Language Academy, 5(2), 141-151.
- Çolak, M. T. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin çocuğa görelik ilkeleri açısından incelenmesi ve tavsiye şiirler seçkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Daşçıoğlu, Y. (2015). Dilin içinde dil, doğanın içinde perde: Şiirde metafor ve imge. Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, 109, 167-173.
- Demirel, Ş. ve Deniz, H. (2021). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki şiirlerin çocuğa görelik ölçütlerine göre incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(2), 720-740.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3(2), 46-64.
- Dilidüzgün, Ş. (2021). Metindilbilim ve Türkçe öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Doğan, M. C. (2022). Şiirin retoriği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Dymoke, S. (2003). Drafting and assessing poetry: A guide for teachers. New York: Sage.
- Dymoke, S., Barrs, M., Lambirth, A., & Wilson, A. (Eds.). (2013). Making poetry happen: Transforming the poetry classroom. London: Bloomsbury Publishing.
- Dymoke, S., Lambirth, A., & Wilson, A. (Eds.). (2015). Making poetry matter: International research on poetry pedagogy. Bloomsbury Publishing.
- Erkman-Akerson, F. (1987). Göstergebilime giriş. İstanbul: Alan Yayınları.
- Günay, V. D. (2017). Metin bilgisi. İstanbul: Papatya Bilim Yayıncılık.
- HMSO. (1975). A Language For Life, The Report Of Bullock Committee. (London, HMSO)
- Hughes, J., & Dymoke, S. (2011). “Wiki‐ed poetry”: transforming preservice teachers’ preconceptions about poetry and poetry teaching. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 55(1), 46-56.
- Hunley, T. (2007). Teaching poetry writing. In teaching poetry writing. Bristol: Multilingual Matters.
- Jakobson, R. (1960). Linguistics and poetics. In Style in language (pp. 350-377). Cambridge: MIT Press.
- Kaya, M. (2013). Okuma-yazma öğretiminde şiir. Dil ve Edebiyat Dergisi, 10(1), 49-96.
- Koch, K. (1990). Rose, where did you get that red?: Teaching great poetry to children. New York: Vintage.
- Kuş, Z., & Türkyılmaz, M. (2010). Sosyal bilgiler ve Türkçe öğretmeni adaylarının okuma durumları: İlgi, alışkanlık ve okuma stratejilerini kullanım düzeyleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(1), 11-32.
- Lakoff, G., & Johnson, M. (2005). Metaforlar (Hayat, Anlam ve Dil), çev. Demir, G. Y. İstanbul: Paradigma Yayınları.
- Linaberger, M. (2004). Poetry top 10: A foolproof formula for teaching poetry. The Reading Teacher, 58(4), 366-372.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
- Oral, G. (2014). Yine yazı yazıyoruz. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Parini, J. (2020). Şiir neden önemlidir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Perfect, K. A. (1999). Rhyme and reason: poetry for the heart and head. The Reading Teacher, 52(7), 728-737.
- Ramachandran, V. S. (2022). Öykücü beyin. İstanbul: Alfa Bilim.
- Riddell, P. (2016). Metaphor, simile, analogy and the brain. Changing English, 23(4), 363-374.
- Swales, J. M. (2004). The concept of genre, genre analysis, UK: Cambridge University Press, s. 33-67.
- Tekindal, S. (2021). Nicel, nitel, karma yöntem araştırma desenleri ve istatistik. Ankara: Nobel Yayıevi.
- Tekşan, K., & Süğümlü, Ü. (2019). Ortaokul öğrencilerinin serbest yazma çalışmalarındaki yazı türü eğilimlerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(3), 475-483.
- Uçan, S. (2019). Durum çalışması araştırması, S. Şen, İ. Yıldırım (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (s.227-248). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Wormser, B., & Cappella, A. D. (2000). Teaching the art of poetry: The moves. United Kingdom: Routledge.
- Yener, M. (2017). Şiir atölyesi. İzmir: Tudem Yayınevi.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, D. Ç., Ceran, D., & Sevmez, H. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları profili. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 141-166.
There are 46 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Turkish Education |
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Early Pub Date | October 24, 2023 |
| Publication Date | October 28, 2023 |
| Published in Issue | Year 2023Volume: 11 Issue: 4 |
